चालू घडामोडी : २७ ऑक्टोबर


भारतीय रेल्वेचे रामायण पॅकेज

  • देशातील रामभक्तांना श्रीलंकेत असलेल्या रामयण काळातील ठिकाणांना भेट देता यावी यासाठी भारतीय रेल्वेने श्रीलंकेसाठी विशेष टूर पॅकेज ‘रामायण’ सुरू करण्याची घोषणा केली आहे.
  • या पॅकेजमधून रामभक्तांना श्रीलंकेतील अशोक वाटिका, सीता माता मंदिर, भक्त हनुमान मंदिर, बिभिषण मंदिर आणि मुनिवरम शिव मंदिर आदी धार्मिक स्थळांना भेट देता येणार आहे. 
  • या योजनेची सुरुवात २४ नोव्हेंबरला होईल, तर पहिल्या फेरीतील टूरचा समारोप २९ नोव्हेंबला होईल.
  • त्यानंतर १० डिसेंबर, १२ जानेवारी, १० फेब्रुवारी आणि २ मार्च रोजी टूरचे आयोजन होणार आहे.
  • पाच दिवसांच्या या टूरदरम्यान आयआरसीटीसीकडून व्हिसापासून विमान तिकीट, राहण्यासाठी हॉटेलची व्यवस्था केली जाईल.
  • या संपूर्ण टूरसाठी आयआरसीटीसी प्रतिप्रवासी ४८,२०० रुपये एवढे शुल्क आकारणार आहे.
  • तसेच या श्रीलंका सफरीत प्रवाशांना कोलंबो कँडी या श्रीलंकेतील प्रमुख शहरांमध्येही फिरवून आणण्यात येणार आहे.  

प्रथमा माईणकर यांना ओपीपीआय महिला वैज्ञानिक पुरस्कार

  • सीएसआयआरच्या हैदराबाद येथील इंडियन इन्स्टिटय़ूट ऑफ टेक्नॉलॉजी या संस्थेच्या वैज्ञानिक प्रथमा माईणकर यांना ‘ओपीपीआय महिला वैज्ञानिक पुरस्कार’ मिळाला.
  • मूळच्या तेलंगणातील असणाऱ्या डॉ. प्रथमा यांना सीएनएस म्हणजे चेतासंस्थेशी संबंधित रोग तसेच कर्करोग व क्षयरोगावर संशोधनासाठी हा पुरस्कार मिळाला आहे.
  • अनेक औषधांना दाद न देणाऱ्या मल्टीड्रग रेझिस्टंट टीबीवर (क्षय) औषध शोधण्यासाठी त्यांचे संशोधन उपयुक्त ठरणार आहे.
  • कर्करोग, अस्थमा, चेतासंस्था रोगांवर उपयोगी ठरणारी काही संयुगे त्यांनी प्रयोगशाळेत तपासली असून ती गुणकारी असल्याचे दिसून आले आहे.
  • प्रथमा यांचे शिक्षण उस्मानिया विद्यापीठातून वनस्पतिशास्त्र, जनुकशास्त्र व रसायनशास्त्र या विषयांत झाले.
  • तेथेच त्यांनी कार्बनी रसायनशास्त्रात पीएचडी केली. सीएसआयआरच्या आयआयसीटी संस्थेतूनही नंतर त्यांनी पीएच.डी. केली.
  • साई लाइफ सायन्सेस, एव्होलेव्हा बायोटेक पेन बायोकेमिकल्स अशा अनेक संस्थांत काम केल्यानंतर १९९२मध्ये त्या सीएसआयआरच्या संस्थेत वैज्ञानिक म्हणून काम करू लागल्या.
  • वैद्यकीय रसायनशास्त्र, औषध संशोधन या शाखांत त्यांचे संशोधन आहे. त्यांच्या संशोधनाने औषधनिर्मितीत महत्त्वाची भर टाकली आहे.

शकुंतला रेल्वेमार्गाचे राष्ट्रीयकरण

  • भारतीय रेल्वे ही सरकारी मालकीची असली तरीही शकुंतला रेल्वेमार्ग हा भारतात एकमेव असा रेल्वेमार्ग आहे जो खाजगी मालकीचा आहे.
  • लवकरच शकुंतला रेल्वेचे भारतीय रेल्वेमध्ये विलीनीकरण होणार असून, ब्रिटीशकालीन रेल्वेची ही शेवटची ओळख लवकरच इतिहासजमा होणार आहे. 
  • विदर्भातील यवतमाळ ते अचलपूर दरम्यानचा १८८ किमीचा रेल्वे मार्ग शकुंतला रेल्वेच्या मालकीचा आहे.
  • केंद्रीय रेल्वेमंत्री सुरेश प्रभू यांनी हा रेल्वेमार्ग ताब्यात घेण्याच्या प्रस्तावला मंजुरी दिली आहे.
  • ब्रिटीश कंपनी किलीक निक्सनने १९१० साली शकुंतला रेल्वेमार्गाची उभारणी केली. स्वातंत्र्यपूर्वकाळात कापसाची निर्यात करण्यासाठी या मार्गाचा वापर केला जात.
  • स्वातंत्र्यानंतर अन्य खासगी मालकीच्या रेल्वेमार्गाचे राष्ट्रीयकरण झाले. पण शुकंतला रेल्वे मार्गाची मालकी खासगी कंपनीकडेच राहिली.
  • या अरुंद रेल्वे मार्गाचा विस्तार करण्याची योजना असून त्यामुळे दिल्ली-चेन्नई-बंगळुरुमधील अंतर ८० किमीने कमी होईल.
  • हा मार्ग वापरण्यासाठी भारतीय रेल्वे शकुंतला रेल्वेला वर्षाला २ ते ३ कोटी रुपये देते.
  • दोन प्रवासी गाडया आणि काही मालगाडया या मार्गावरुन धावतात. सध्या शकुंतला रेल्वेची मालकी भारतीय व्यक्तीकडे आहे.
  • करारानुसार भारत सरकारने हा मार्ग २०१६मध्ये ताब्यात घेतला नाही तर, राष्ट्रीयकरणासाठी आणखी दशकभर थांबावे लागेल. 

राज्य सहकारी बँकेवरील निर्बंध उठविले

  • अनियमिततेमुळे रिझर्व्हं बँकेने महाराष्ट्र राज्य सहकारी बँकेवर लावलेले निर्बंध २० वर्षांनंतर उठविले आहेत.
  • तत्कालीन संचालक मंडळाच्या मनमानी कारभारामुळे १९९५साली महाराष्ट्र राज्य सहकारी बँकेवर रिझर्व्हं बँकेने निर्बंध लावले होते.
  • राज्य बँक संचालक मंडळाच्या अनियमित कारभारामुळे तोट्यात होती. त्यामुळे बँकेवर प्रशासकाची नियुक्ती करण्यात आली होती.
  • नाबार्डने केलेल्या तपासणीत बँकेच्या कामकाजात अनियमितता असल्याचे आढळून आले होते. त्यामुळे रिझर्व्हं बँकेने राज्य बँकेवर विविध प्रकारचे ११ निर्बंध लावले होते.
  • परंतु आता रिझर्व्हं बँकेच्या अटींची पुर्तता केल्यानंतर राज्य बँकेवरील लावलेले निर्बंध उठविण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.

रशियाकडून विध्वंसक आरएस-२८ क्षेपणास्त्राची निर्मिती

  • अमेरिकेच्या पूर्व आणि पश्चिम किनाऱ्यांवरील लक्ष्यांचा वेध घेऊ शकेल असे ‘आरएस-२८ सरमत’ नावाचे नवे आंतरखंडीय बॅलेस्टिक आण्विक क्षेपणास्त्र रशिया विकसित करत आहे.
  • आरएस-२८ हे पहिले सुपर हेवी आणि थर्मोन्यूक्लियन बाँबने युक्त असे क्षेपणास्त्र आहे. २०१८च्या अखेरपर्यंत ते रशियन सैन्यदलांच्या सेवेत दाखल होईल.
  • १०० टन वजनाचे  अवजड असे हे क्षेपणास्त्र १० टन वजनाची अण्वस्त्रे वाहून नेऊ शकते.
  • तसेच एकाचवेळी १६ छोटी आणि १० मोठी अण्वस्त्रे वाहून नेण्यास हे क्षेपणास्त्र सक्षम आहे. 
  • या क्षेपणास्त्राचा वेग ७ किमी प्रतिसेकंद एवढा असून, ते दहा हजार किलोमीटरपर्यंतच्या लक्ष्यावर ते मारा करू शकते.
  • रशियाकडील सध्याचे अशा प्रकारचे आण्विक क्षेपणास्त्र त्याच्या संहारक शक्तिमुळे ‘सेटन’ (सैतान) या नावाने ओळखले जाते.
  • त्यामुळे त्याच्या या आणखी प्रगत आवृत्तीस नाटो देशांनी ‘सेटन-२’ असे नाव दिले आहे.

कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:

टिप्पणी पोस्ट करा