चालू घडामोडी : २७ सप्टेंबर

पाकिस्तानमध्ये हिंदू विवाह विधेयक मंजूर

• पाकिस्तानच्या संसदेत अनेक वर्षांपासून प्रलंबित असलेले हिंदू विवाह विधेयक अखेर २७ सप्टेंबर रोजी मंजूर झाले.
• या विधेयकामुळे पाकमध्ये अल्पसंख्याक असलेल्या हिंदू समाजातील विवाहांना कायद्याचे संरक्षण मिळणार आहे.
• याशिवाय ‘तलाक’ आणि जबरदस्तीने करण्यात येणाऱ्या धर्मांतरालाही यामुळे लगाम बसणार आहे.
• पाकमध्ये गेल्या ६६ वर्षांपासून हिंदू विवाहांची नोंदणी होत नव्हती. नवा कायदा अमलात आल्यानंतर विवाह नोंदणीचा मार्ग मोकळा होणार आहे.
• हिंदूंसोबतच जैन, बौद्ध, शीख, पारसी आणि ख्रिश्चन समाजही असून या सर्वांना हिंदू विवाह कायदा लागू होणार आहे.

 भारत व पाकमधील हिंदू विवाह कायद्यातील फरक 

• पाक विधेयकातील तरतुदींनुसार लग्नानंतर १५ दिवसांच्या आत विवाह नोंदणी करणे आवश्यक आहे. भारतात मात्र अशाप्रकारचे बंधन नाही.
• पाकमध्ये आता हिंदू वधू-वराचे लग्नावेळचे वय १८ वर्षे वा त्यापेक्षा अधिक असणे आवश्यक आहे त्याचवेळी भारतात मात्र वरासाठी २१ तर वधूसाठी १८ वर्षे पूर्ण असण्याचे बंधन आहे.
• पती-पत्नी १ वर्षापेक्षा जास्त काळ एकमेकांसोबत राहत नसल्यास त्यांना लग्न मोडणे या विधेयकानुसार शक्य आहे. भारतात यासाठी २ वर्षांचे बंधन आहे.
• पतीच्या निधनानंतर सहा महिन्यांनी विधवा पत्नीला पुनर्विवाहास परवानगी मिळेल. भारतात मात्र अशी कोणतीही मुदतीची अट नाही.
• हिंदू विवाह नोंदणी नियमांचे उल्लंघन झाल्यास पाकमध्ये सहा महिने कारावासाची शिक्षा होणार आहे. भारतात मात्र अशा शिक्षेची तरतूद नाही.

 विधेयकाचे फायदे 

.

• प्रामुख्याने हिंदू समाजातील महिलांकडे विवाह सिद्ध करणारा कोणताही ठोस पुरावा नसायचा. तो अडसर आता दूर होईल.
• पुनर्विवाह, दत्तक मूल, उत्तराधिकारी नेमणे असे अधिकारही नव्या कायद्याने हिंदूंना मिळणार आहेत.
• हिंदू महिलांच्या अपहरणाच्या घटनांचे प्रमाण अधिक आहे. त्यालाही आता आळा बसणार आहे.
• पाकमध्ये हिंदू व्यक्तीने पहिली पत्नी असताना दुसरा विवाह केल्यास तो गुन्हा ठरणार आहे. भारतातही तशाप्रकारची तरतूद आहे.

भारत अमेरिका ‘युद्ध अभ्यास २०१६’

• भारतीय लष्कर आणि अमेरिकेचे सैन्य यांचा उत्तराखंडातील चौबतियाच्या जंगलातील दोन आठवड्यांचा सामूहिक युद्ध सराव यशस्वीपणे पार पडला. ‘युद्ध अभ्यास २०१६’ या उपक्रमाअंतर्गत हा सराव झाला.
• युद्धाच्या दरम्यान एकमेकांच्या सहकार्याने शत्रूविरुद्ध कोणचे डावपेच आखायचे आणि त्याची अंमलबजावणी कशी करायची, याबाबत अभ्यास करण्यात आला. 
• या युद्ध सरावात भारतीय लष्कराच्या पायदळाचे २२५ जवान आणि अमेरिकी सैन्याचे २० इन्फन्ट्री रेजिमेंटचे २२५ सैनिक सहभागी झाले होते.
• अमेरिकी सैन्याच्या पॅसिफिक भागीदारी कार्यक्रमाअंतर्गत गेल्या २००४पासून सुरू झालेला दोन्ही देशांचा युद्ध अभ्यास मालिकेतील हा बारावा सराव होता.
• या सरावांमुळे दहशतवाद्यांना प्रमुख्याने डोंगरी भागात तोंड देण्यासाठी उपाययोजना करणे आणि प्रत्युत्तर देण्याबाबत सैन्यात प्रगती झाली आहे.

उत्तम सिंग यांना लता मंगेशकर पुरस्कार जाहीर

• ज्येष्ठ संगीतकार, संगीत संयोजक आणि व्हायोलिन वादक उत्तम सिंग यांना गानसम्राज्ञी लता मंगेशकर पुरस्कार २०१६ जाहीर करण्यात आला.
• पाच लाख रुपये, मानचिन्ह आणि मानपत्र असे पुरस्काराचे स्वरूप आहे.
• सांस्कृतिक कार्यमंत्री विनोद तावडे यांच्या अध्यक्षतेखालील समितीतील सदस्यांनी एकमताने उत्तम सिंग यांची निवड केली.
• या समितीत सचिव वल्सा नायर सिंह, श्रीधर फडके, आशा खाडिलकर, स्वानंद किरकिरे, अजय व अतुल गोगावले आणि श्रेया घोषाल यांचा समावेश होता.
• उत्तम सिंग यांचा जन्म २५ मे १९४८ रोजी झाला. त्यांचे वडील सतारवादक होते. त्यांनी वडिलांकडून बालपणापासूनच संगीताचे धडे गिरवले.
• मुंबईत आल्यानंतर ते तबला व व्हायोलिन वादन शिकले. तीन वर्षे व्हायोलिन वादनाचे काम केले.
• १९६३नंतर त्यांनी नौशाद, मदन मोहन, सचिन देव बर्मन, सी. रामचंद्र, राहुल देव बर्मन यांच्यासारख्या ज्येष्ठ संगीतकारांसोबत काम केले.
• त्यांना संगीतकार जगदीश खन्ना यांची साथ लाभली. या जोडगोळीने अनेक भाषांतील चित्रपटांसाठी काम केले.
• ‘मैंने प्यार किया’, ‘हम आपके है कौन’ या हिंदी, तसेच अनेक तमिळ आणि पंजाबी चित्रपटांसाठीही त्यांनी संगीत संयोजक म्हणून काम केले.
• पेंटरबाबू, क्लर्क याशिवाय यश चोप्रा यांच्या दिल तो पागल है, दुश्मन, फर्ज, दिल दिवाना होता है या गाजलेल्या चित्रपटांना त्यांनी संगीत दिले.
• १९९७मध्ये ‘दिल तो पागल है’ या चित्रपटासाठी त्यांना फिल्मफेअरचा सर्वोत्तम संगीत दिग्दर्शक पुरस्कार मिळाला.
• २००२मध्ये ‘गदर एक प्रेमकथा’ या चित्रपटासाठी आंतरराष्ट्रीय भारतीय चित्रपट अकादमी पुरस्कार (सर्वोत्कृष्ट संगीत दिग्दर्शक) मिळाला.

गुगलला १८ वर्षे पूर्ण

• जगातील सर्वांत मोठे सर्चइंजिन असलेल्या गुगलला २७ सप्टेंबर रोजी १८ वर्षे पूर्ण झाली. यानिमित्त त्यांनी खास डुडल सादर केले. 
• जगात कोणत्याही गोष्टीची ऑनलाईन माहिती शोधण्यासाठी गुगलचा मोठ्या प्रमाणात वापर केला जातो.
• ४ सप्टेंबर १९९८ला गुगल पहिल्यांदा जगासमोर आले होते. लॅरी पेज आणि सर्जी ब्रेन यांनी गुगलची स्थापना केली होती.
• पेज आणि ब्रेन यांनी गूगलचे नाव आधी ‘बॅकरब’ असे ठेवले होते. पण, नंतर ते गुगल असे करण्यात आले.

ज्येष्ठ अभिनेत्री रेखा सबनीस यांचे निधन

• युवक बिरादरी आणि अभिव्यक्ती या संस्थांच्या संस्थापिका आणि संस्कृत, हिंदी आणि मराठी प्रायोगिक रंगभूमीवर काम करणाऱ्या ज्येष्ठ अभिनेत्री रेखा सबनीस कर्करोगाने निधन झाले.
• त्या अविवाहित होत्या. गिरगावातील प्रसिद्ध डॉ. बी. एस. सबनीस यांच्या त्या एकुलत्या एक कन्या होत्या. 
• रेखा सबनीस यांचे इंग्रजी, संस्कृत, हिंदी व मराठी या भाषांवर चांगलेच प्रभुत्व होते.
• प्रायोगिक रंगभूमीबरोबरच व्यावसायिक रंगभूमीवर साहित्य संघाच्या ‘लेक लाडकी’ या नाटकात त्यांनी काम केले.
• प्रायोगिक रंगभूमीबरोबरच त्यांनी ‘आक्रोश’, ‘भूमिका’, ‘द स्क्वेअर सर्कल’, ‘पार्टी’, आशाद एक दिन, मुक्ती अशा चित्रपटांतून काम केले.
• २७ डाउन, भूमिका या चित्रपटांतील त्यांच्या भूमिका लोकप्रिय ठरल्या. ओम शिवपुरी, अमरीश पुरी, नसिरुद्दीन शहा या कलाकारांबरोबर त्यांनी काम केले.
• ‘पार्टी’ या चित्रपटासाठी त्यांनी सहदिग्दर्शनाचेही काम केले होते. १९७४मध्ये चालू झालेल्या छबिलदास चळवळीमध्ये त्यांनी आविष्कार या नाट्यसंस्थेबरोबर सहभाग घेतला होता.

---