चालू घडामोडी : २७ जून
ल्युपिनचे संस्थापक देशबंधू गुप्ता यांचे निधन
- औषध उद्योग क्षेत्रातील नामांकित कंपनी ल्युपिन लिमिटेडचे संस्थापक व अध्यक्ष देशबंधू गुप्ता यांचे २६ जून रोजी वाताच्या ७९व्या वर्षी वृद्धापकाळाने निधन झाले.
- १९६८मध्ये देशबंधू गुप्ता यांनी ल्युपिनची स्थापना केली. यानंतर अल्पावधीतच तिचे अस्तित्व १०० हून अधिक देशांमध्ये निर्माण झाले.
- प्रकृती बरी नसल्याने त्यांनी पाच वर्षांपूर्वीच ल्युपिनची सूत्रे कन्या विनिता गुप्ता व पुत्र नीलेश गुप्ता यांच्याकडे सोपवली होती.
- क्षयरोगावरील औषधांसाठी ल्युपिन कंपनी प्रसिद्ध आहे. ५ वर्षांपूर्वी कंपनीने या औषधांची निर्मिती सुरू केली होती. आज जगातील क्षयरोगावरील औषध विक्रीत ल्युपिनचा वाटा ३ टक्के आहे.
- ल्युपिनने गेल्या दशकात किमान १२ कंपन्या अधिग्रहित केल्या, त्यातील सहा कंपन्यांचे अधिग्रहण गेल्या दोन वर्षांत पूर्ण झाले.
- ‘गॅव्हिस’ या ८८ कोटी डॉलर्सच्या अमेरिकी जेनरिक औषध कंपनीचे अधिग्रहण ल्युपिनने केले; ते कुठल्याही भारतीय औषध कंपनीने केलेले सर्वात मोठे अधिग्रहण आहे.
- भारतीय औषधनिर्माण क्षेत्रातील आघाडीची कंपनी बनण्यासह ल्युपिन ही बाजार भांडवलांमध्ये जगातील चौथी मोठी कंपनी ठरली आहे.
- जागतिक महसुलाचा विचार करता ती भारतातील दुसऱ्या क्रमांकाची औषध कंपनी आहे. जपान व दक्षिण आफ्रिका या देशात ल्युपिन अनुक्रमे सहाव्या व चौथ्या क्रमांकावर आहे.
- ८ फेब्रुवारी १९३८ रोजी राजस्थानमधील राजगढ येथे देशबंधू गुप्ता यांचा जन्म झाला. ते ‘डीबी’ या नावाने सर्वाना परिचयाचे होते.
- त्यांनी रसायनशास्त्र विषयातून एम. एस्सी. केले होते. २००३पर्यंत ते ल्युपिनचे कार्यकारी अध्यक्ष होते.
- कमी किंमतीत अधिक गुणवत्ता असलेली औषधनिर्मितीवर गुप्ता यांचा भर असे. २०१५मध्ये फोर्ब्सच्या श्रीमंतांच्या यादीत त्यांचा २५४वा क्रमांक होता.
- गुप्ता यांनी १९८८ मध्ये ग्रामीण भागातील दारिद्रय़ दूर करण्यासाठी ल्युपिन ह्य़ूमन वेल्फेअर अ‍ॅण्ड रीसर्च फाउंडेशन ही संस्था स्थापन केली.
- गरजूंना किफायतशीर किमतीत औषधे उपलब्ध करून देत मानवसेवेचे व्रत घेतलेले गुप्ता हे उद्योजकाइतकेच संवेदनशील माणूसही होते.
विवोला आयपीएलचे मुख्य प्रायोजकत्व
- चायनीज स्मार्टफोन कंपनी ‘विवो’ने पुढील ५ वर्षांसाठी ‘इंडियन प्रीमिअर लीग’चे (आयपीएल) मुख्य प्रायोजकत्व मिळविले आहे.
- आयपीएलच्या २०१८ ते २०२२ पर्यंतच्या प्रायोजकत्वासाठी विवो कंपनीने सुमारे २१९९ कोटी रुपये बोली लावली होती.
- प्रतिस्पर्धी ओप्पो कंपनीच्या १४३० कोटी रुपयांच्या बोलीला मागे टाकत विवोने हे प्रायोजकत्व मिळविले आहे.
- यापूर्वी २०१६ आणि २०१७ या दोन वर्षांसाठी ‘विवो’ने २०० कोटी रुपयांची बोली लावत प्रायोजकत्व मिळविले होते.
- २०१४-१५ पासून विवो आयपीएलचे मुख्य प्रायोजक होते. आयपीएलच्या पहिल्या पाच वर्षांसाठी पेप्सी हे मुख्य प्रायोजक होते.
- २०१८ हे आयपीएलचे ११वे वर्ष असेल. २००८मध्ये पहिल्या पर्वाआधी सर्व खेळाडूंचा लिलाव झाला होता.
- ‘स्पॉट फिक्सिंग’मुळे दोन वर्षांची बंदी लादलेले चेन्नई सुपर किंग्ज आणि राजस्थान रॉयल्स हे संघदेखील २०१८मध्ये पुनरागमन करणार आहेत.
युरोपियन युनियनकडून गुगलला दंड
- सर्च इंजिनमध्ये आघाडीवर असलेल्या गुगलला युरोपियन युनियनने २४२ कोटी युरोंचा (२.७ अब्ज डॉलर) दंड ठोठावला आहे.
- युरोपियन युनियनने इंटरनेटवर प्रतिस्पर्धी उत्पादने आणि सेवांच्या उपलब्ध होणाऱ्या माहितीत छेडछाड केल्याचा ठपका गुगलवर ठेवला आहे.
- सर्च इंजिनचा दुरुपयोग करत एका शॉपिंग सर्व्हिसला फायदा पोहोचवल्याचा आरोप गुगलवर करण्यात आला आहे.
- गुगलने येत्या तीन महिन्यांत सर्च इंजिनमध्ये फेरफार करणे थांबवावे, असा इशाराही युरोपियन युनियनने दिला आहे.
- अन्यथा गुगलची पँरेंट कंपनी असलेल्या अल्फाबेट कंपनीला दिवसाकाठी मिळणाऱ्या जागतिक उत्त्पन्नाच्या ५ टक्के रक्कम दंड म्हणून भरावी लागेल.
- गुगलचा युरोपात इंटरनेट सर्चमध्ये ९० टक्के शेअर आहे. त्यामुळे गुगल युझर्सला सर्च इंजिनच्या सहाय्याने कोणत्याही वेबसाइटवर पाठवू शकतो.
- परंतु गुगलकडून स्वत:ची उत्पादने आणि सेवांना प्राधान्य देण्यासाठी सर्च इंजिनमध्ये काही फेरफार केले जात असल्याची माहिती समोर आली आहे.
- गुगलकडून सुरू असणारा हा प्रकार युरोपियन युनियनच्या नियमांचे उल्लंघन करणारा असून, त्यामुळे इतर कंपन्यांच्या उत्पादनांमध्ये गुणवत्ता आणि नावीन्यपूर्णता असूनही सर्च इंजिनवर ती डावलण्यात येतात.
- अमेरिकेच्या येल्प, ट्रिप अॅडव्हाईझर, इंग्लंडच्या फाऊंडेम आणि फेअर सर्च या कंपन्यांनी गुगलविरोधात तक्रार दाखल केली होती.
- त्यानंतर २०१० साली या प्रकरणाची चौकशी सुरु झाली. गेल्या सात वर्षांपासून या संदर्भातील तपास सुरू होता.
- यापूर्वी २००९मध्ये युरोपियन युनियनकडून इंटेल या अमेरिकन कंपनीला १६० कोटी युरोंचा दंड भरावा लागला होता.
ट्रम्प यांची ६ इस्लाम देशांवरील बंदी अंशत: लागू
- अमेरिकेच्या सर्वोच्च न्यायालयाने राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी ६ इस्लाम बहुल देशांवर घातलेली बंदी अंशत: लागू करण्याची परवानगी दिली आहे.
- डोनाल्ड ट्रम्प यांचा आदेश रद्दबातल ठरवण्याच्या राज्यांच्या न्यायालयांनी दिलेले अंतरिम आदेश सर्वोच्च न्यायालयाने रद्द केले आहेत.
- ट्रम्प यांनी सुरूवातीला ७ देशांच्या मुस्लिमांना अमेरिकेत येण्यास बंदी घातली होती. पण न्यायालयाने ही बंदी फेटाळली होती.
- त्यानंतर ट्रम्प यांनी सीरिया, लिबिया, इराण, सोमालिया, सुदान आणि येमेन या ६ देशांची नावे प्रतिबंध यादीत समाविष्ट केली होती. नव्या सूचीतून ट्रम्प यांनी इराकचे नाव वगळले होते.
- न्यायालयाने बंदीच्या आदेशाला स्थगिती दिल्यानंतर, ट्रम्प यांनी यावर टीका करत हा एक अत्यंत वाईट निर्णय असून देशाच्या सुरक्षेसाठी योग्य नसल्याचे म्हटले होते.
- न्यायालयाने ट्रम्प यांच्या निर्णयावर शिक्कामोर्तब केल्याने आता ६ मुस्लिमबहुल देशातील निर्वासितांवरील बंदी पुन्हा लागू होणार आहे.
एटीएमला पन्नास वर्षे पूर्ण
- आपल्या दैनंदिन जीवनाचा अविभाज्य भाग बनलेल्या ‘ऑटोमॅटिक टेलर मशिन’ला (एटीएम) २७ जून रोजी पन्नास वर्षे पूर्ण झाली आहेत.
- बार्कलेज बँकेने उत्तर लंडनमधील एन्फिल्ड टाऊनमधील त्यांच्या शाखेत २७ जून १९६७ रोजी पहिले ‘एटीएम’ मशिन बसविले.
- त्यावेळी डेबिट अथवा क्रेडीट कार्ड नव्हते. बँकेच्या कॅशियरने लिहून दिलेली चिठ्ठी वाचून हे मशिन पैसे देत असे.
- ‘एटीएम’ यंत्रामागची संकल्पना कायम राहिली असली तरी त्यासाठी वापरले जाणारे तंत्रज्ञान झपाट्याने विकसित होत गेले.
- आज जगभरात उत्तर ध्रुवापासून दक्षिण ध्रुवापर्यंत आणि लक्झरी क्रुझ बोटीपासून युद्धनौकेपर्यंत ३० लाखांहून अधिक एटीएम कार्यरत आहेत.
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा