चालू घडामोडी : १३ ऑक्टोबर

केंद्र सरकारची शादी शगुन योजना

  • विवाहाच्या आधी पदवीपर्यंत शिक्षण घेणाऱ्या मुस्लिम मुलींना नरेंद्र मोदी सरकारकडून ‘शादी शगुन’ योजनेंतर्गत ५१ हजारांचा निधी दिला जाणार आहे.
  • ‘मौलाना आझाद एज्युकेशन फाऊंडेशन’ने दिलेला प्रस्ताव केंद्रीय अल्पसंख्याक मंत्रालयाने मंजूर केला असून त्याअंतर्गत हा निर्णय घेण्यात आला आहे.
  • अल्पसंख्याक समाजातील मुलींनी अधिकाधिक शिक्षण घ्यावे आणि त्यांच्यात प्रगल्भता आल्यावर त्यांचे विवाह व्हावेत, या उद्देशाने ही योजना सुरु करण्यात आली आहे.
  • मौलाना आझाद फाऊंडेशनच्या ‘बेगम हजरत महल’ शिष्यवृत्तीचा लाभ सध्या मुली घेत आहेत. ‘शादी शगुन’ योजना ही याच योजनेचा पुढचा भाग आहे.
  • बेगम हजरत महल शिष्यवृत्ती ही सध्या देशातील मुस्लिम, ख्रिश्चन, शिख, बौद्ध, जैन आणि पारशी या अल्पसंख्य गटात मोडणाऱ्यांना दिली जाते.
  • अटलबिहारी वाजपेयी पंतप्रधान असताना या अल्पसंख्य गटासाठी शिष्यवृत्ती योजना सुरु करण्यात आली. त्यावेळी शिक्षणाची अट बारावीपर्यंतच होती.
  • आता सुरु करण्यात येणाऱ्या शादी शगुन योजनेत गुणवंत मुलींसाठी शिक्षणाची अट पदवीपर्यंत ठेवण्यात आली आहे.
  • अल्पसंख्य गटात मोडणाऱ्या पालकांनी मुलीच्या लग्नाइतकेच महत्त्व तिच्या शिक्षणालाही द्यावे हा या योजनेमागचा उद्देश आहे.
  • ज्या अल्पसंख्य कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न २ लाखांपेक्षा जास्त आहे त्यांना या योजनेचा लाभ घेता येणार नाही.

अमेरिका ‘युनेस्को’तून बाहेर पडणार

  • संयुक्त राष्ट्रसंघाची सांस्कृतिक शाखा म्हणून ओळख असलेल्या ‘युनेस्को’तून बाहेर पडण्याचा निर्णय अमेरिकेने जाहीर केला.
  • ‘युनेस्को’ इस्राईलविरोधी भूमिका घेत असल्याचा आरोप अमेरिकेने केला आहे. त्यामुळे हा निर्णय घेतल्याचे अमेरिकेने म्हटले आहे.
  • ३१ डिसेंबर २०१८ पासून या निर्णयाची अंमलबजावणी होणार असून, तोपर्यंत अमेरिका 'युनेस्को'चा सदस्य राहणार आहे.
  • यामुळे अमेरिकेकडून दरवर्षी युनेस्कोला मिळणारा ८ कोटी डॉलरचा (सुमारे ५२० कोटी रूपये) निधी आता मिळणार नाही.
  • पॅलेस्टाइनव्याप्त हेब्रॉनला जागतिक वारसा स्थळाचा दर्जा न देणे, ट्रम्प आणि इस्रायलने घेतलेल्या काही निर्णयांना युनेस्कोने केराची टोपली दाखविल्याने निर्माण झालेल्या वादामुळे अमेरिकेने हा निर्णय घेतला आहे.
  • यापूर्वी पॅलेस्टाइनला २००१मध्ये पूर्ण सदस्यत्व दिल्याच्या निषेधार्थ अमेरिकेने युनेस्कोला देण्यात येणारी आर्थिक मदत थांबवत अर्थसंकल्पातील तरतूदही रद्द केली होती.
  • याआधी रोनाल्ड रेगन राष्ट्राध्यक्ष असताना अमेरिकेने युनेस्कोचे सदस्यपद सोडले होते. यानंतर जॉर्ज डब्ल्यू बुश यांच्या काळात पुन्हा अमेरिका युनेस्कोची सदस्य झाली होती.
 युनेस्को 
  • UNESCO :  The United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (संयुक्त राष्ट्रे शैक्षणिक, वैज्ञानिक व सांस्कृतिक संस्था)
  • युनेस्को ही संयुक्त राष्ट्रांची एक विशेष संस्था आहे. तिची स्थापना १६ नोव्हेंबर १९४५ मध्ये करण्यात आली.
  • ही संस्था प्रामुख्याने शिक्षण, विज्ञान आणि संस्कृतींमधील आंतरराष्ट्रीय सहयोग वाढवून जगामध्ये शांतता व सुरक्षा कायम ठेवण्याचे काम करते.
  • युनेस्कोचे मुख्यालय पॅरिसमध्ये असून जगभरात ५० पेक्षा अधिक कार्यालये आहेत. जागतिक वारसा स्थळांचा दर्जा देणारी संस्था म्हणून ती जगाला परिचित आहे.
  • युनेस्कोच्या महासंचालक : आयरिना बोकोव्हा

कसोटी अजिंक्यपद स्पर्धेला मान्यता

  • गेल्या काही वर्षांपासून प्रलंबित असलेल्या कसोटी अजिंक्यपद स्पर्धेला अखेर ऑकलंडमध्ये झालेल्या आयसीसीच्या बैठकीत मान्यता देण्यात आली आहे.
  • २०१९च्या विश्वचषकानंतर या स्पर्धेला सुरुवात होणार असून या स्पर्धेत ९ संघ सहभागी होतील.
  • या स्पर्धेचा कालावधी २ वर्षांचा असून त्यामध्ये ६ मालिकांचा समावेश असेल. झिम्बाब्वे, अफगाणिस्तान, आयर्लंड या देशांना स्पर्धेतून वगळण्यात आले आहे.
  • कसोटी क्रिकेट क्रमवारीतले पहिले ९ संघ सहा कसोटी मालिका खेळतील. यातील ३ मालिका मायदेशात, तर उर्वरित ३ प्रतिस्पर्धी देशात खेळवल्या जातील.
  • यात प्रत्येक संघाला दोन कसोटी सामने खेळणे आवश्यक असून गरजेनूसार मालिकेत या सामन्यांची संख्या पाचपर्यंत वाढवता येऊ शकते.
  • याचसोबत २०२०पासून आयसीसीने वन-डे सामन्यांची लीग सुरु करण्याचा निर्णयदेखील घेतला आहे.
  • वन-डे लीगमध्ये एकूण १३ संघ सहभागी असतील. या लीगमध्ये खेळणारे सर्व संघ विश्वचषकात थेट पात्र होण्यासाठी आमनेसामने असतील. 
  • या लीगमध्ये प्रत्येक संघाला ८ मालिका खेळाव्या लागतील. यापैकी ४ मायदेशात, तर उर्वरित ४ प्रतिस्पर्धी देशात होतील. एका मालिकेत जास्तीत जास्त ३ वन डे सामने खेळवण्याची अट असेल.
  • आयसीसीचे सीईओ : डेव्हीड रिचर्डसन

झारखंडमध्ये गायींना हेल्थ कार्ड

  • गायींच्या आरोग्याची नोंद ठेवण्यासाठी केंद्र सरकारने सुरु केलेल्या ‘पशुधन संजीवनी’ योजनेंतर्गत झारखंडमध्ये १५ लाखांहून अधिक गायींचे लवकरच हेल्थ कार्ड बनवले जाणार आहे.
  • केंद्राच्या पशुधन योजनेंतर्गत प्रत्येक गायी आणि म्हशींची प्रजनन क्षमतेची नोंद ठेवली जाणार आहे. ही योजना राबणारे झारखंड हे देशातील पहिले राज्य असेल.
  • गोवंशाची अवैध वाहतुक रोखणे, त्यांची दूध क्षमता वाढविणे, त्यांच्या आरोग्याची नोंद ठेवणे हे योजनेचे मुख्य उद्देश आहेत.
  • झारखंडमध्ये सुमारे ४१.९४ लाख गायी आहेत. यापैकी १५ लाख दुभत्या गायींसह १८ लाख जनावरांना पहिल्या टप्प्यात हेल्थ कार्ड देण्यात येणार आहेत.
  • या पशुधन संजीवनी योजनेसाठी केंद्र सरकारने यापूर्वी १.५७ कोटी रुपयांची तरतुद केली होती. तर झारखंड सरकारने या योजनेसाठी १.०४ कोटी रुपये  दिले आहेत.
  • या योजनेमध्ये जनावरांना आधार क्रमांकाप्रमाणे १२ आकडी क्रमांक देण्यात येणार आहेत.
  • केंद्राच्या Information network for animal productivity and health (INAPH) या योजनेंतर्गत हे क्रमांक देण्यात आले आहेत.

कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:

टिप्पणी पोस्ट करा