चालू घडामोडी : २० जुलै

रामनाथ कोविंद देशाचे नवे राष्ट्रपती

• देशाच्या १५व्या राष्ट्रपतिपदी राष्ट्रीय लोकशाही आघाडीचे (एनडीए) उमेदवार रामनाथ कोविंद यांची निवड झाली आहे.
• राष्ट्रपतिपदाच्या निवडणुकीसाठी १७ जुलै रोजी मतदान घेण्यात आले होते. यात ९९ टक्के आमदार-खासदारांनी मतदानाचा हक्क बजावला होता.
• या निवडणुकीत कोविंद यांना एकूण ७,०२,६४४ (६५.६५ टक्के) मते मिळाली. तर त्यांच्या प्रतिस्पर्धी आणि यूपीएच्या उमेदवार मीरा कुमार यांना ३,६७,३१४ (३४.३५ टक्के) मते मिळाली.
• राष्ट्रपतीपदाची निवडणूक जिंकण्यासाठी मतदानाच्या ५० टक्यांहून अधिक मतांची आवश्यकता असते.
• प्रणव मुखर्जी राष्ट्रपतीपदावरून निवृत्त झाल्यानंतर, रामनाथ कोविंद हे २५ जुलैपासून राष्ट्रपतीपदाची सूत्रे स्वीकारतील.

 रामनाथ कोविंद 

• १ ऑक्टोबर १९४५ रोजी कानपूरच्या पाराऊख गावात जन्मलेले कोविंद हे देशाचे १५वे (व्यक्ती म्हणून १४वे) राष्ट्रपती आहेत.
• कोविंद हे देशाचे दुसरे दलित राष्ट्रपतीही आहेत. (पहिले: के आर नारायणन [१९९७-२००२])
• रामनाथ कोविंद यांचे सुरुवातीचे शिक्षण स्थानिक शाळेत झाले. कानपूर ग्रामीण भागातील खानपूरमधून कोविंद यांनी १२वी पर्यंतचे शिक्षण घेतले.
• यानंतर उच्च शिक्षणासाठी ते कानपूर शहरात गेले. कानपूर विद्यापीठातून त्यांनी वाणिज्य आणि विधीचे शिक्षण घेतले.
• वकिलीचे शिक्षण घेतल्यावर कोविंद यूपीएससीच्या तयारीसाठी दिल्लीला गेले. दिल्लीत त्यांनी उच्च सर्वोच्च न्यायालयात वकिली सुरु केली. 
• केंद्रात जनता पक्षाचे सरकार आल्यावर आणि मोरारजी देसाई पंतप्रधान झाल्यावर कोविंद देसाई यांचे खासगी सचिव झाले.
• जनता सरकार कोसळल्यावर १९८० ते १९८३ या कालावधीत केंद्र सरकारच्या सर्वोच्च न्यायालयातील स्थायी परिषदेत त्यांचा समावेश होता.
• कोविंद यांनी १९९३पर्यंत दिल्ली उच्च न्यायालय आणि सर्वोच्च न्यायालयात वकिली केली. जवळपास १६ वर्षे त्यांनी वकील म्हणून काम केले.
• दिल्लीत असताना त्यांची जनसंघाचे नेते हुकुमचंद यांच्यासोबत ओळख झाली. यामुळे कोविंद राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ आणि भाजपशी जोडले गेले.
• १९९१मध्ये भाजपकडून घाटमपूर लोकसभा मतदारसंघातून निवडणूक लढवत कोविंद राजकारणात सक्रीय झाले. मात्र या निवडणुकीत त्यांचा पराभव झाला.
• त्यानंतर भाजपने कोविंद यांच्याकडे राष्ट्रीय अनुसूचित जाती-जमातीच्या मोर्चाचे अध्यक्षपद दिले.
• १९९४मध्ये कोविंद यांनी राज्यसभेवर पाठवण्यात आले. कोविंद यांना भाजपने दोनदा राज्यसभेवर संधी दिली. ते १२ वर्षे राज्यसभा सदस्य होते.
• यानंतर त्यांच्याकडे बिहारचे राज्यपालपद देण्यात आले आणि आता ते थेट देशाच्या राष्ट्रपतिपदी विराजमान झाले आहेत.

गोळाफेकपटू मनप्रीत कौर उत्तेजक सेवन चाचणीत दोषी

• भारताची आघाडीची गोळाफेकपटू मनप्रीत कौर राष्ट्रीय उत्तेजक विरोधी संस्था म्हणजेच ‘नाडा’ने केलेल्या उत्तेजक सेवन चाचणीत दोषी आढळलेली आहे.
• आशियाई अॅथलेटिक्स स्पर्धेच्या पहिल्या टप्प्यात चीनमध्ये मनप्रीत कौरच्या लघवीचे नमुने तपासणीकरता पाठवण्यात आले होते.
• या तपासणीत स्टिम्युलेंट डायमिथाईल ब्युटाईल अमाईन या उत्तेजकाचे नमुने सापडल्याचे समोर आले आहे.
• मनप्रीतच्या पटियाला येथील हॉस्टेलवर धाड टाकली असतानाही नाडाच्या अधिकाऱ्यांना याच उत्तेजकांचे नमुने आढळले होते.
• सलग दुसऱ्या चाचणीत मनप्रीत दोषी आढळल्याने मनप्रीतवर निलंबनाची कारवाई करण्यात आलेली आहे.
• पुढील चौकशी होईपर्यंत मनप्रीतला लंडन येथे होणाऱ्या आगामी वर्ल्ड चॅम्पियनशीपसाठी भारतीय संघातूनही वगळ्यात आले आहे.
• नुकत्याच भुवनेश्वर येथे झालेल्या आशियाई अॅथलेटिक्स स्पर्धेत मनप्रीत कौरने गोळाफेक प्रकारात सुवर्णपदक मिळविले होते.
• उत्तेजक सेवन प्रकरणात आता मनप्रीत कौरची चौकशी करण्यात येणार आहे, त्यात मनप्रीतला आपलं निर्दोषत्व सिद्ध करावे लागणार आहे. असे न झाल्यास मनप्रीत कौरचे सुवर्णपदकही काढून घेण्यात येईल.
• मनप्रीतने चीनमध्ये झालेल्या आशियाई ग्रॅण्डप्रिक्समध्ये १८.८६ मीटर गोळाफेक करीत लंडन येथे होणाऱ्या वर्ल्ड अॅथलेटिक्स चॅम्पियनशीपसाठी पात्रता सिद्ध केली होती.

ज्येष्ठ अभिनेत्री उमा भेंडे यांचे निधन

• आकाशगंगा, भालू, आम्ही जातो अमुच्या गावा, प्रेमासाठी वाट्टेल ते अशा मराठी चित्रपटांमध्ये आपल्या अभिनयाचा अमीट ठसा उमटविणाऱ्या ज्येष्ठ अभिनेत्री उमा भेंडे यांचे १९ जुलै रोजी निधन झाले.
• साठ व सत्तरच्या दशकातील अनेक चित्रपटांतून उमा भेंडे यांनी संस्मरणीय भूमिका केल्या. त्यांनी तेलुगू चित्रपटांमध्येही काम केले होते.
• कलेचा वारसा असलेल्या कुटुंबात त्यांचा जन्म झाला. त्यांची आई रमादेवी कोल्हापूरला प्रभात कंपनीत काम करत असे, तर वडील श्रीकृष्ण साक्रीकर अत्रे यांच्या कंपनीत होते.
• लता मंगेशकर यांनी त्यांना उमा हे नाव दिले होते. त्यांचे मूळ नाव अनसुया साक्रीकर होते. त्यांनी मिरजकर यांच्याकडे कथ्थक आणि भरतनाट्यमचे शिक्षणही घेतले होते.  
• त्यांनी स्वत:ची श्री प्रसाद चित्र ही संस्था सुरू करून चित्रनिर्मिती केली. भालू, चटकचांदणी, आपण यांना पाहिलंत का, प्रेमासाठी वाट्टेल ते, आई थोर तुझे उपकार हे चित्रपट त्यांनी बनविले.
• त्यांनी भालजी पेंढारकर, वसंत जोगळेकर, राजदत्त, माधवराव शिंदे, कमलाकर तोरणे, मुरलीधर कापडी, हिंदीत सत्येन बोस अशा अनेक दिग्गज दिग्दर्शकांबरोबर काम केले.
• ‘अशी ही साताऱ्याची तऱ्हा’ या चित्रपटातील भूमिकेसाठी त्यांना सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा पुरस्कार मिळाला.
• २०१२ साली उमा भेंडे यांना अखिल भारतीय चित्रपट महामंडळातर्फे चित्रभूषण पुरस्कार देऊन गौरविण्यात आले.

पाकिस्तान दहशतवाद्यांच्या आश्रयदाता

• अमेरिकी परराष्ट्र खात्याने प्रकाशित केलेल्या ‘कंट्री रिपोर्ट ऑन टेररिझम’ या अहवालात पाकिस्तानचा समावेश दहशतवाद्यांच्या आश्रयदाता देशांच्या यादीत करण्यात आला आहे.
• पाकिस्तान व्यातिरिक्त अफगाणिस्तान, सोमालिया, विस्तीर्ण सहारा, सुलू, सुलावेसी, दक्षिण फिलिपिन्स, इजिप्त, इराक, लेबनॉन, लिबिया, येमेन, कोलंबिया आणि व्हेनेझुएला हे देशही दहशतवाद्यांना आश्रय देणाऱ्या देशांच्या यादीत आहेत.

 या अहवालातील ठळक मुद्दे 

• २०१६मध्ये पाकिस्तानात लष्कर-ए-तोयबा आणि जैश-ए-मोहम्मद या दोन दहशतवादी संघटनांनी मोठय़ा प्रमाणात प्रशिक्षण शिबिरे चालवली, तसेच विविध मार्गानी निधीसंकलनही केले पाकिस्तानातील सरकारने मात्र त्याकडे सोयिस्करपणे डोळेझाक केली.
• पाकिस्तानने अफगाण तालिबान किंवा हक्कानी गटाविरोधात परिणामकारक कारवाई करण्यास टाळाटाळ केली.
• पाकिस्तानने लष्कर-ए-तोयबावर बंदी घातली असली तरी जमात-उद-दवा आणि फलाह-इ-इन्सानियत फाऊंडेशन या संस्थांच्या माध्यमातून ही संघटना आपला निधीसंकलनाचा उपक्रम राबवत आहे.
• लष्कर आणि जैश या दोन्ही संघटनांनी भारतविरोधी कारवाया सुरूच ठेवल्या असून २०१६मध्ये पठाणकोट आणि उरी या ठिकाणी करण्यात आलेल्या दहशतवादी हल्ल्यांत या संघटनांचा सहभाग होता.
• लष्करचा म्होरक्या हाफीज सईद याच्या कारवायांकडेही पाकिस्तानी सरकारने काणाडोळा केला आहे.
• पाकिस्तानी लष्कराने तेहरीक-ए-तालिबानसारख्या संघटनांवर कारवाई केली, परंतु त्याला मर्यादित स्वरूप होते.
• अल कायदा, आयसिस, जैश-ए-मोहम्मद, लष्कर-ए-तोयबा आणि दाऊद इब्राहिमची डी-कंपनी यांच्याविरोधात संयुक्तपणे लढा देण्याचा भारत आणि अमेरिकेचा निर्धार असून त्यासाठी अमेरिका सर्वतोपरी सहकार्य करण्यास तयार आहे.

---